Wspólnota anonimowych alkoholików jako forma wsparcia w zdrowieniu
„Anonimowi Alkoholicy są wspólnotą mężczyzn i kobiet, którzy dzielą się nawzajem do świadczeniem, siłą i nadzieją, aby rozwiązać swój wspólny problem i pomagać innym w wyzdrowieniu z alkoholizmu. Jedynym warunkiem uczestnictwa we Wspólnocie jest chęć zaprzestania picia. Nie ma w AA żadnych składek ani opłat, jesteśmy samowystarczalni poprzez własne, dobrowolne datki. Wspólnota AA nie jest związana z żadną sektą, wyznaniem, działalnością polityczną, organizacją lub instytucją, nie angażuje się w żadne publiczne polemiki, nie popiera ani nie zwalcza żadnych poglądów. Naszym podstawowym celem jest trwać w trzeźwości i pomagać innym alkoholikom w jej osiągnięciu”. Można też przeczytać, że „Zasady wypracowane przez AA są jedynie wytyczną dla ogólnego rozwoju” - Artykuł przeglądowy Dziedzictwo psychiatrii i psychologii w programie Wspólnoty Anonimowych Alkoholików Bohdan Tadeusz Woronowicz
Wspólnota Anonimowych Alkoholików (AA) jest jedną z form samopomocy dla osób z uzależnieniem alkoholowym. W Polsce pierwsza grupa AA powstała w 1974 r., a obecnie jest jedną z najbardziej trwałych form wsparcia w zdrowieniu.
Grupy samopomocy poprzez swoją działalność znacznie wspierają systemy ochrony zdrowia przez korzystny wpływ na stan zdrowia swoich członków. Można wyróżnić takie profity w uczestniczeniu we wspólnocie:
• akceptację problemu przy jednoczesnym doskonaleniu umiejętności radzenia sobie z uzależnieniem od alkoholu,
• rozładowanie emocji poprzez emocjonalne oraz społeczne oparcie i zrozumienie,
• pogłębianie wiedzy o uzależnieniu, uzyskanie pomocy lepszym zrozumieniu mechanizmów,
• wspólne działania przez kontakt z osobami mającymi te same problemy,
• rozbudzenie terapeutycznych możliwości u swoich członków przez poznanie praktycznych sposobów radzenia sobie z problemem,
• stworzenie nowego układu stosunków i znalezienie nowego sposobu na życie – normalizacja życia
O początkach AA tak pisze Woronowicz „Wspólnota Anonimowych Alkoholików istnieje od 1935 r., tj. od czasu, kiedy spotkało się dwóch „beznadziejnych” alkoholików i zamiast rozstać się po kilkunastu minutach, spędziło na rozmowie wiele godzin. Obaj byli zdziwieni, że podczas tego i kolejnych spotkań nie odczuwali potrzeby picia alkoholu. Kiedy to sobie uświadomili, zaczęli szukać innych osób z problemami alkoholowymi i spotykać się z nimi.”
12 kroków do trzeźwości
Krok pierwszy – przyznajemy, że jesteśmy bezsilni wobec alkoholu
Krok drugi – uwierzyliśmy, że ze wsparciem możemy wrócić do równowagi
Krok trzeci – walczymy z lękiem i przymusem kontrolowania rzeczywistości
Krok czwarty – analizujemy i przyznajemy się przed sobą do swoich wad i przewin
Krok piąty – otwarcie mówimy innym o swoich wadach
Krok szósty – uczymy się akceptować swoją niedoskonałość charakteru
Krok siódmy – otwieramy się na wsparcie Siły Wyższej, aby móc odrzucić swoją słabość
Krok ósmy – robimy listę osób, które skrzywdziliśmy i którym pragniemy zadośćuczynić
Krok dziewiąty – osobiście zadośćuczyniliśmy krzywdę
Krok dziesiąty – stale czynimy rachunek sumienia
Krok jedenasty – szukamy, tworzymy lub odbudowujemy więź z Siłą Wyższą
Krok dwunasty – niesiemy przesłanie innym alkoholikom
Specjaliści pracy z osobami uzależnionymi, w tym psychologowie, terapeuci, psychiatrzy uznają współpracę specjalistycznych metod leczenia uzależnień z łączeniem wspólnoty AA. Program zdrowienia oparty na 12 kroków opiera się na nadziei, którą uzyskuje się poprzez kontakt z innymi osobami uzależnionymi, którzy pokazują, że poradzenie sobie z problemem jest możliwe. Program ten jest uniwersalny – dzięki wymianie doświadczeń związanych z alkoholem, przekazywaniu sobie informacji poprzez udział w różnych tematycznych mitingach i nieformalnych rozmowach oraz czytaniu literatury. Program nosi znamiona nauki poprzez poznawanie swojej choroby oraz poznawania sposobów utrzymywania trzeźwości. Katharsis – oczyszczenie emocji, zdrowienie na innych zasadach.
Skuteczność potwierdzona badaniami
„Jak wynika z badań, wskaźniki utrzymywania abstynencji są dwukrotnie wyższe u tych osób, które decydują się uczęszczać na spotkania AA, a większa częstotliwość uczęszczania wpływa korzystnie na utrzymywanie abstynencji. Podobne wnioski płyną z kolejnych badań przeprowadzonych na grupie 150 hospitalizowanych pacjentów. Wykazały one, że osoby często uczęszczające na spotkania AA (przed, w trakcie i po zakończeniu leczenia), w porównaniu z osobami, które nie brały udziału w spotkaniach AA, nie tylko istotnie ograniczyły picie alkoholu, ale również miały mniej problemów psychologicznych i znacząco poprawiły jakość swojego życia. Z badań grupy 495 członków Wspólnoty AA, którzy leczyli się w placówkach publicznych i prywatnych, wynika, że korzystnie na utrzymywanie abstynencji oraz na przebieg procesu zdrowienia wpływa praca ze sponsorem. Inni badacze zwracają uwagę na korzystny wpływ uczestnictwa w AA na krótko- i długoterminowe zmniejszenie spożycia alkoholu, a także na ważną rolę spójności i dynamiki grupowej oraz posiadania sponsora w procesie odzyskiwania zdrowia we Wspólnocie AA. Z kolei ośmioletnia obserwacja 466 osób (51% mężczyzn) podzielonych na 4 grupy (nieleczeni, tylko AA, tylko leczenie i leczenie plus AA) wykazała, że najgorzej funkcjonowały osoby nieleczone. Udział w AA lub odbycie terapii w pierwszym roku obserwacji wiązały się z utrzymywaniem abstynencji po 8 latach przez większy odsetek badanych. Szwedzkie badania sugerują, że korzystny wpływ na utrzymywanie abstynencji przez osoby, które odbyły terapię w programie Dwunastu Kroków AA, ma „przynależność do grup wzajemnej pomocy”. Jest jeszcze wiele innych badań, które łączą wieloletnie utrzymywanie abstynencji z uczestnictwem w spotkaniach AA i pracą ze sponsorem.” - Artykuł przeglądowy Dziedzictwo psychiatrii i psychologii w programie Wspólnoty Anonimowych Alkoholików Bohdan Tadeusz Woronowicz
